Czym jest alergia na białka mleka krowiego i jakie objawy wywołuje?

Podobnie jak w przypadku innych alergii, tak samo i uczulenie na proteiny krowiego mleka jest problemem nadwrażliwości układu odpornościowego na kontakt z produktami zawierającymi taki rodzaj białka. Oprócz mleka reakcja alergiczna następuje wskutek spożycia szeregu innych produktów będących jego przetworami np. jogurty, różne rodzaje sera, odżywki białkowe zawierające serwatkę, maślanki czy kefiry. Warto jednak zaznaczyć, że w praktyce wyróżnia się dwa typy alergii na białka mleka krowiego:

1. Uczelnie IgE-niezależne charakteryzuje się opóźnionymi symptomami, co oznacza, że pogorszenie stanu alergika może nastąpić dopiero kilka dni po zjedzonym produkcie spożywczym.
2. Alergia IgE-zależna jest o wiele bardziej niebezpiecznym typem, gdyż jej objawy następują błyskawicznie (czasem po kilkunastu sekundach), a intensywność reakcji uczuleniowej może stanowić realne zagrożenie dla życia m.in. z powodu wstrząsu anafilaktycznego.

Alergia na białka mleka krowiego wywołuje rozmaite dolegliwości. W przeważającej liczbie przypadków objawy uczulenia dotyczą układu pokarmowego. Alergicy doznają takich niedogodności jak brak apetytu, kolka jelitowe, naprzemienne biegunki i zaparcia, wymioty, ból brzucha, a nawet pojawienie się krwi w stolcu. Innymi i równie częstymi symptomami są zmiany dermalne np. atopowe zapalenie skóry, uciążliwy świąd oraz wysypka. Warto też wiedzieć, że uczulenie na białka mleka krowiego może stanowić jeden z czynników ryzyka występowania astmy i związanych z nią niedogodności m.in. zwężenia oskrzeli.

Alergia na białka mleka krowiego a dieta – co można jeść, a co należy wykluczyć?

Nie będzie zaskoczeniem, że dieta osoby z uczuleniem na proteiny zawarte w krowim mleku wyklucza możliwość jego spożycia wraz z wszelkimi możliwymi przetworami. Niemniej jednak lista produktów przeciwwskazanych jest znacznie dłuższa, bo śladowe ilości białek mleka mogą występować w wielu artykułach spożywczych np. kremowych likierach, ciastach, gorącej czekoladzie i napojach mlecznych czy słodyczach. Mleko i jego pochodne stanowią też częsty dodatek do żywności dla dzieci (np. kaszek mlecznych) czy leków (np. w otoczce kapsułek lub w tabletkach może występować laktoza). Co więcej, specjaliści wskazują na ryzyko występowania alergii krzyżowych. Oznacza to, że uczulenie na białka mleka krowiego często wyzwala alergie na mięso. Kluczowe w przypadku alergii pokarmowych jest czytanie etykiet.

Co powinno znaleźć się w diecie bezmlecznej? Przede wszystkim roślinne zamienniki mleka krowiego i jego przetworów. Oznacza to, że alergicy mogą sięgnąć po napoje, jogurty, śmietany i kremy przygotowane na bazie kokosa, soi, ryżu, migdałów czy owsa. Ponadto bezpieczne okażą się tłuszcze roślinne jak oliwa z oliwek, oleje rzepakowy i słonecznikowy czy awokado jako zamiennik dla masła. Niemniej jednak w przypadku produktów roślinnych należy zwrócić uwagę na skład. Alternatywy nabiału powinny być wzbogacone w wapń, a pozbawione dodatku cukru. Ponadto alergicy powinni zadbać o suplementację tych składników, które zostały wykluczone wraz z nabiałem m.in. fosfor oraz witaminy A, D i niektóre z witamin B.

Bibliografia:

1. Małaczyńska T. „Leczenie dietetyczne dzieci z alergią na białka mleka krowiego.” Alergia Astma Immunologia 2015, 20(1): 24-34.
2. Vandenplas Y., De Greef E., Devreker T. „Treatment of cow’s milk protein allergy.” Pediatric Gastroenterology, Hepatology & Nutrition 2014, 17(1): 1-5.
3. Caffarelli C., et al. „Cow’s milk protein allergy in children: a practical guide.” Italian Journal of Pediatrics 2010, 36(1): 1-7.
4. Michalczuk M., Sybilski AJ. „Nietolerancje pokarmowe.” Pediatria i Medycyna Rodzinna 2010, 3(6): 189-193.