Pyłki roślinne stanowią jeden z najpowszechniejszych czynników wywołujących reakcje uczuleniowe. Alergie związane z roślinami mogą skutkować m.in. katarem siennym, atopowym zapaleniem skóry i błon śluzowych, astmą czy alergicznym zapaleniem spojówek. Jednak miłośnicy roślin i ogrodnictwa nie muszą rezygnować ze swojej pasji – jakie kwiaty będą odpowiednie dla alergików?
Alergia na pyłki? Postaw na rośliny owadopylne!
Pyłki są zarodnikami roślin, które są przenoszone przez wiatr i umożliwiają powstawanie nowych osobników. Dla alergików stanowią natomiast prawdziwą zmorę – ich obecność w powietrzu wyzwala nadreaktywność systemu odpornościowego, co w konsekwencji może powodować występowanie wielu uciążliwych objawów. Wiatropylność jest domeną roślin okrytozalążkowych, wśród których znajduje się wiele popularnych zagrożeń dla osób borykających się z alergiami na pyłki roślinne m.in. brzoza, sosna, leszczyna, buk, dąb, olszyna, topola czy orzech włoski. Proces wiatropylności odnosi się także do traw i kwiatostanów zbóż np. jęczmienia, owsa, pszenicy i żyta.
Rozwiązaniem jest wybór roślin owadopylnych. Przeważnie są to kolorowe rośliny z dużymi owocami i kwiatami, które wydzielają intensywne zapachy. Będę bardzo dobrym wyborem, ale nie można zapominać, że mocny aromat tych roślin również może wywoływać reakcje uczuleniowe. Przykładami takich kwiatów są m.in. aster, begonia, dzwonki, goździki, niezapominajki, petunie, pelargonie, piwonia czy róża.
Rośliny owadopylne a niebezpieczeńśtwo
Nie można jednak zapominać, że wiele osób boryka się z problemem alergii na jad owadów błonkoskrzydłych, do których należą m.in. osy, pszczoły czy trzmiele. Błonkoskrzydłe stanowią z kolei główne owady odpowiedzialne za zapylanie wcześniej wymienionych roślin. Jad u osób uczulonych stanowi poważne zagrożenie życia, gdyż może doprowadzić do wywołania wstrząsu anafilaktycznego.
Jak rozwiązać ten problem gdy rośliny wiatropylne i owadopylne okazują się niemożliwe do posadzenia w ogrodzie, w domu lub mieszkaniu?
- Agawa
- Aglaonema
- Aloes
- Dracena
- Epipremnum
- Eukaliptus
- Filodendron
- Palma babmbusowa
- Skrzydłokwiat
- Sansewiera (wężownica)
Rośliny a inne formy alergii
Niestety alergicy muszą pamiętać o regularnej pielęgnacji i czyszczeniu roślin, zwłaszcza kwiatów z dużymi liśćmi. Ich duża powierzchnia powoduje osadzanie sporej ilości kurzu, który podobnie jak pyłki może stanowić przyczynę alergii wziewnej. Z kolei przesadne podlewanie roślin może doprowadzić do rozwoju pleśni, a jak powszechnie wiadomo, zarodniki grzybów nie tylko wyzwalają reakcje uczuleniowe, ale i mogą powodować rozwój chorób.
Ponadto warto pamiętać, że wiele roślin wskutek uszkodzenia lub bezpośredniego kontaktu wydziela chemiczne związki o właściwościach drażniących. Za przykład mogą posłużyć m.in. fikus, hiacynt, gwiazda betlejemska, bluszcz pospolity czy kaktusy.
Skutki reakcji alergicznej
W większości przypadków reakcja uczuleniowa manifestuje się widocznymi zmianami skórnymi w postaci zaczerwienia, wysypki oraz wyprysków. Jednak alergia wziewna na wspomniane wcześniej pyłki najczęściej powoduje objawy ze strony układu oddechowego m.in. katar, uporczywe kichanie kaszel, skurcz oskrzeli i trudności z oddychaniem, spuchnięcie spojówek czy świszczący oddech.
Przeciwdziałanie alergii opiera się głównie o konieczność unikania kontaktu z alergenem. Niemniej jednak osoby uczulone muszą stosować leki alergiczne, które umożliwiają łagodzenie występujących dolegliwości. W przypadku alergii wziewnych są to preparaty złożone, które zawierają glikokortykosteroidy oraz beta2-mimetyki LABA.
Bibliografia:
- Świerszczyńska Machura D., Krakowiak A., Pałczyński C. „Alergia zawodowa spowodowana przez rośliny ozdobne.” Medycyna Pracy 2006, 57(4): 359-364.
- https://www.ekologia.pl/wiedza/slowniki/leksykon-ekologii-i-ochrony-srodowiska/kwiaty-wiatropylne
- https://zielonyogrodek.pl/ogrod/zakladanie-ogrodu/656-jak-urzadzic-ogrod-dla-alergika
- https://naszogrodniczy.pl/rosliny-dla-alergikow
- https://www.mojealergie.pl/rosliny-doniczkowe-dla-alergika/